1) кӀевиз, ван алаз лугьудай гаф(ар). Урун тӀула женгинин эмиррин, гьарайрин, жавабрин, азабрин, экьуьгъунрин ва яракьрин ванер гьатна. Гь. Къ. Къилинж Къемер. 2) кичӀевал квай ван-сес. Тарашна! -лугьуз уьлкведа ХупӀ гьарай, афгъан авачни. Е. Э. Гьарай, эллер!
* гьарай авун 1 гл., ни; ван хкажна рахун, сесер акъудун. - Хкаж гъилер... Яда за Куьн! Лугьуз гьарай авуна. Ж. Тарифри алдатмишна. Дурнайри хъийида гьарай... А. Къ. Мукьвара авахьда пешер.
* гьарай авун 2 гл., ни низ куьмекдиз эверун. Бес им инад тушни, я чӀехи Аллагь! Низ гьарай хъийида? Вуна гила вуч авурай? Ви гьарайдиз хкведай кас алани чилел? М. С. Буьркьуьди.
* гьарай акъатун гл., няй; кичӀевилин сесер акъатун. Са юкъуз цанар цазвай лежберрай гьарай акъатна; туьрез са зурба гъуьлягъдихъ галкӀана. Лезги халкьдин махар. "Къемер, вун фи кьадар аярди я?!" - гьарай акъатна Султалидай. Гь. Къ. Къилинж Къемер. - Вун гьиниз физва? - гьарай акъатна дердисер яз фадлай секинвал квахьнавай адан диде Аминатай. - Къеце авай тӀурфандикай ваз хабар авачни? Я. Я. Агалай сандух. Зарбаф халадай гьарай акъатна: -Агь, вун хейратдиз фий, садакьадиз гайиди! А. Сайд. Вили яна.
* гьарай акъудун гл., ни няй-квяй; кичӀевилин гьиссер кутун. Сефил яз ава зун, атӀана кьарай, БалкӀан гьикӀ акъудин чинеба цурай? Миргерай, чӀагъарай акъудиз гьарай, Галтугна кьветерин кьадай фереяр? С. К. Яран сувариз.
* гьарай (гьараяр) гун гл., ни низ; ван-сес алаз рахун, тадияр гун. Адаз гьарай гун, себ гун, кӀваляй ахлад лугьун Билкьасуман сиви кьунвай гел хьанвай. Я. Я. Агалай сандух.
* гьарай физ нар. гьараяр ийиз-ийиз, нарази гьалда аваз-аваз. Гьаинлай имани кьуна мейитдихъ галаз тухуда; гъарай физ тухвана эцигна гурханада мейитни... Ф. Пачагьдин мегьтер Лукьман...
* гьарайгьарайдал алаз хьун гл., вуж пис тӀазвай гьалда хьун. Ам кьве югъ я гьарай-гьарайдал алаз. Р.
* гьарай-эвер сущ. къал алаз, кӀеви ванцелди рахунар. Патарив гвай дишегьлийрин гьарай-эвердик халкь кӀватӀ хьана. А. Къ. Жуьгьенар.
* гьарай-эвер акъатун гл. кӀевиз гьарюнрин ванер, къалмакъалдин ванер чукӀун. Мад гьарай-эвер акъат тавун патал ада вичин кӀвачера звер туна. Б. Гь. Заз эвера.
* гьарайдив агакьун гл., вуж нин; вахтунда куьмек гун. Гьар легьзеда авадарна бул накьвар, Зи гьарайдив агакьрай вуж, диде чан. Ш. Къ. Дидедин сурал.
* гьарайдиз атун гл., вуж нин; пис гьалда авайдаз куьмек гуз атун. Зи пак рикӀел, гьикӀда, жезва гел хаинарин мецерин? Бес гьарайдиз къвез кӀани кас аламачни чилел, дуст. Дуст!
* гьарайдиз гьай лугьун \[гун \] гл., вуж нин; тӀалабайдаз куьмек авун. Са кар якъин я: архадиз рикӀивай куьмекдай, гьарайдиз герек тирла гьай луьгьудай кас гзаф истеклу жеда. ЛГ, 2000, 8. ӀӀӀ. Хайи халкьдин гьарайдиз гьай лагьай генерал, Къекъуьн регьят тирни, гьетер алаз къуьнерал? А. Къ. Хайи халкьдин... - За ви гьарайдиз гьикӀ тагурай гьай, Ви гаф къанундин са чӀал я къе заз. А. Къ. Къучи Салман.
* гьарай-эвер 1 сущ., кӀевиз, ван алаз са вуч мураддалди ятӀани акъудай гаф(ар). Адан гьарай-эвердал Вири къушар къведайд я. Гъ. Э. Хахаяр.
* гьарай-эвер 2 сущ. къалмакъал. Акъатдач кьил гьарай-эвер вучиз ятӀа и эллерин. Е. Э. Гьажимурад эфендидиз.
* гьарай-эвер авун гл., ни шадвилин гьиссер къалурдай гафар авун. Рахаз гьар са аваз, ийиз дамахар, Гьарай-эвер, вуч я ви ван, бахтавар. Е. Э. Билбил.